Hoogsensitiviteit, vroeger werd het gezien als wat zweverigs. Gelukkig is dat nu niet meer zo, er is steeds meer over bekend en inmiddels is het iets gewoons. Gelukkig maar, want ongeveer 1 op de 5 mensen is hoogsensitief, dit geldt dus ook voor kinderen. Maar wat is dit nu precies en hoe uit zich dit? In dit blog leg ik je graag uit wat hoogsensitiviteit is en hoe je het kan herkennen.
Hoogsensitiviteit is een gevoeligheid voor prikkels. Prikkels worden in de hersenen anders verwerkt als bij ‘niet sensitieve personen’. Het is niet iets wat je kan ontwikkelen, het is erfelijk dus je wordt er mee geboren. Hoogsensitiviteit is geen stoornis, het is een persoonlijkheidskenmerk. Als je er goed mee om kunt gaan, kan het zelfs een heel fijne eigenschap zijn. Je kan bijvoorbeeld intens genieten van kleine dingen, maar je merkt dingen ook veel eerder op als andere mensen. Hoogsensitiviteit kan ook nadelen hebben, je bent gevoeliger voor een burn out, je kan je teveel laten meeslepen door de emoties van anderen etc. Het is dus zaak om goed om te gaan met deze karaktereigenschap.
Maar voordat je kinderen kunt helpen hiermee om te gaan moet je eerst weten hoe je hoogsensitiviteit bij kinderen kunt herkennen. Allereerst zal ik wat uitleggen over zintuigelijke hooggevoeligheid. Hoogsensitieve kinderen kunnen vaak niet goed tegen harde geluiden. Van het geluid van een voorbijrazende motor kunnen ze letterlijk oorpijn of hoofdpijn krijgen. Ook schrikken ze snel van geluiden en horen ze bijvoorbeeld het tikken van de klok continue. Hoogsensitieve kinderen hebben vaak ook moeite met kleding. Ze hebben last van labeltjes die kriebelen, voelen de naden in de sokken, natte kleren voelen verschrikkelijk naar of heel veel kleding vinden ze ‘gewoon’ niet lekker zitten. Daarnaast ruiken hoogsensitieve kinderen geuren ook veel scherper, ze merken dus vaker op dat het ergens ‘stinkt’ of juist heel erg lekker ruikt. Ook op het gebied van smaak beleven ze alles intenser. Sommige kinderen lusten weinig of hebben juist veel moeite met bepaalde structuren van voedsel. Doordat ze de hele dag de prikkels intenser ervaren raken kinderen ook sneller overprikkeld of vermoeid. Overprikkeling kan zich uiten op verschillende manieren; je kind wordt bijvoorbeeld erg druk of trekt zich juist terug. Ook kan overprikkeling zich uiten in zoals we dat zo mooi noemen, psychosomatische klachten. Het kind heeft onverklaarbare buikpijn of hoofdpijn als het overprikkeld is.
Hooggevoelige kinderen zijn ook gevoeliger voor de stemming van anderen. Zij voelen bijvoorbeeld feilloos aan hoe zijn/haar ouders zich voelen en merken snel op dat er iets met iemand aan de hand is. Als iemand verdrietig is kunnen zij zich ook verdrietig gaan voelen. Ze leven intens mee met de ander. Dit is natuurlijk super mooi, maar tegelijkertijd zijn deze emoties voor kinderen ook overweldigend. Ook in hun eigen emoties zijn HSP kinderen intens. Ze kunnen intens genieten van kleine dingen zoals een mooie bloem, maar ze kunnen ook intens boos zijn. Als ze boos zijn dan zijn ze ook echt goed boos dus. HSP kinderen reageren ook vaak vanuit hun intuïtie, ze doen iets omdat het goed voelt of willen juist iets absoluut niet omdat het ‘gewoon’ niet goed voelt.
HSP kinderen houden over het algemeen van voorspelbaarheid. Ze houden niet van verrassingen en kunnen er moeilijk mee omgaan als de planning ineens verandert of als iemand zich niet aan gemaakte afspraken houdt. Het zijn ook vaak kinderen die zelf alles goed willen doen, perfectionisme zoals we dat zo mooi noemen. Faalangst is dus ook iets wat op de loer ligt. Ze willen alles graag goed doen en het liefst ook nog in 1x. Als dit niet lukt dan kunnen ze denken dat ze iets niet kunnen, waardeloos zijn. De intense gevoelens komen dan weer om de hoek kijken.
Ik hoop dat jullie nu een beter beeld hebben wat hoogsensitiviteit inhoudt en hoe je het kan herkennen. Deze maand staan de blogs in het teken van HSP. De volgende keren leggen we jullie graag uit wat je kunt merken bij baby’s en wat je kan doen om er voor te zorgen dat HSP kinderen niet overprikkeld raken en lekker in hun vel zitten. Heb je nu al vragen? Laat dan een reactie achter onder deze blog en we beantwoorden je vragen graag.